10 lời khuyên ôn luyện thi TOEIC hiệu quả

1.    Hiểu rõ TOEIC là gì, tại sao mình cần thi TOEIC để có một động lực học tập tốt và ý chí ôn luyện bền bỉ.

Nhiều người ôn thi TOEIC mà không biết rõ bài thi TOEIC phục vụ mục đích gì, thì việc ôn thi sẽ rất thiếu động lực, và vì thế mà kết quả thi không cao. TOEIC là tên viết tắt của chữ Test Of English for International Communication tức là bài kiểm tra giao tiếp quốc tế. Cái tên này có lẽ khiến người ta hiểu nhầm trọng tâm kiểm tra của nó, khi nghĩ nó là bài kiểm tra giao tiếp thông thường. Nhưng thực tế bài TOEIC lại kiểm tra trình độ tiếng Anh giao tiếp quốc tế trong môi trường công việc, tức là nó kiểm tra trình độ tiếng Anh thương mại của người dự thi. Chỉ có điều TOEIC không đi quá sâu vào một chuyên ngành thương mại nào, mà chỉ kiểm tra các giao tiếp phổ biến trong môi trường thương mại, công sở. TOEIC được công nhận rộng rãi trên toàn thế giới ở các tập đoàn lớn, các chính phủ và cả các tổ chức giáo dục.

Chính vì vậy bài kiểm tra TOEIC phù hợp với những ai cần sử dụng tiếng Anh để làm việc. Những người đang học đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp… nên ôn thi lấy chứng chỉ TOEIC để dễ dàng xin việc hơn. Những người đang công tác nếu cần thì có thể ôn thi chứng chỉ TOEIC để phục vụ trực tiếp cho công việc, để giao tiếp hiệu quả hơn và có thêm cơ hội phát triển sự nghiệp. Đôi khi TOEIC cũng được sử dụng làm yêu cầu đầu vào ở một số chương trình đại học ở các trường đại học quốc tế, hoặc là trình độ ngôn ngữ để nhập cư vào các nước nói tiếng Anh.

TOEIC do Viện khảo thí giáo dục Hoa Kỳ (ETS) thực hiện.

 2.    Hiểu rõ phạm vi của bài thi TOEIC và cấu trúc của từng phần thi cũng như các yêu cầu làm bài cho từng phần để không mất thời gian cho những điều không cần thiết.

Về mặt phạm vi kiểm tra, bài thi TOEIC kiểm tra trình độ tiếng Anh thương mại thông thường với 13 chuyên đề nội dung gồm có: 1 – Nghiên cứu phát triển sản phẩm trong doanh nghiệp (corporate development), 2 – Ăn uống ở nhà hàng khách sạn (dining out), 3 – Chiêu đãi và giải trí (entertainment), 4 – Tài chính và ngân sách (finance & budgeting), 5 – Sức khỏe, y tế (health), 6 – Tài sản doanh nghiệp (housing/corporate property), 7 – Sản xuất (manufacturing), 8 – Nhân sự (personnel), 9 – Mua sắm trong doanh nghiệp (purchasing), 10 – Các vấn đề kỹ thuật (technical areas), 11 – Đi lại và công tác (travel), 12 – Các vấn đề công việc nói chung (general business), 13 – Văn phòng (offices). Và phạm vi từ vựng của bài thi TOEIC là khoảng 4000 từ vựng gồm từ vựng tổng quát và thương mại. Bạn có thể tham khảo danh mục 3420 từ vựng hay được kiểm tra trong bài thi TOEIC tại đây.

Về mặt cấu trúc bài thi, hiện nay TOEIC có bài thi 4 kỹ năng nghe, nói, đọc, viết và bài thi 2 kỹ năng nghe và đọc. Ở Việt Nam, chủ yếu chúng ta vẫn làm bài thi 2 kỹ năng nghe và đọc. Bài thi 2 kỹ năng này có 7 phần thi nhỏ, được làm trong 120 phút với 200 câu hỏi chia đều cho 2 kỹ năng. Bạn có thể tìm hiểu dạng bài và cách làm bài cơ bản của 7 phần thi này.

 3.    Biết rõ những giáo trình tốt để sử dụng và biết cách sử dụng tốt giáo trình.

Hiện nay có khá nhiều bộ sách luyện thi TOEIC trên thị trường, nhưng được đánh giá cao nhất và nhiều giáo viên tin dùng nhất vẫn là các cuốn sách luyện thi TOEIC của Longman từ trình độ bắt đầu (introductory), đến trung cấp (intermediate) cho tới cao cấp (advanced). Đây là bộ sách toàn diện và có đủ chiều sâu cả về sư phạm, giáo pháp cho đến nội dung để người học có thể tự học, hoặc sử dụng như giáo trình học trên lớp một cách hữu hiệu.

Sử dụng đúng giáo trình có nghĩa là bạn phải đọc kỹ hướng dẫn sử dụng sách, phần mà rất nhiều người bỏ qua khi đọc sách. Bạn nên đọc kỹ mục lục để hiểu cấu tạo của sách cũng như cảm nhận được chiến lược viết của tác giả để biết mình sẽ xuất phát từ đâu và đi đến đâu. Khi học bạn không nên chỉ học mỗi bài một lần duy nhất, vì học ngôn ngữ đòi hỏi bạn lặp đi lặp lại, nên dù đã học qua bài đó rồi, bạn vẫn nên đọc lại chính những bài mà bạn đã học rất kỹ khi rảnh, nó sẽ giúp bạn xây dựng trí nhớ và khả năng sử dụng ngôn ngữ vững chắc, đánh tan sự nghi ngờ của bản thân trong mỗi tình huống ngôn ngữ không rõ ràng mà bạn đối mặt. Và bạn đừng ngần ngại đánh dấu và ghi chép thẳng vào sách. Nếu bạn định học xong rồi bán những cuốn sách đó cho người khác thì là một chuyện khác, bạn có động cơ để giữ sạch cuốn sách, nhưng bạn sẽ mất nhiều thời gian để học và tra cứu thông tin hơn. Nhưng nếu bạn định học để thu nạp toàn bộ tinh hoa của cuốn sách đó, và học để ghi nhớ được thực sự, thì việc ghi chép vào sách khiến bạn nhớ tốt hơn nhiều. Vì trong những lần đọc lại các trang sách có ghi chép của cá nhân bạn, những dòng chữ, những đánh dấu đó sẽ lập tức giúp gợi nhớ ngay toàn bộ quá trình tư duy của những lần học trước, khiến bạn nhớ rất hiệu quả bài học trong sách đó.

 4.    Xác định rõ mục tiêu bằng điểm số giúp bạn duy trì động lực học tập tốt và nhanh đến đích.

Một mục tiêu rõ ràng luôn có sức thúc đẩy tốt, khiến động lực ôn thi luôn được duy trì và năng lượng trong việc ôn thi cũng cao hơn. Người luyện thi cần nhớ các phân đoạn điểm cơ bản sau để xây dựng mục tiêu cho mình một cách phù hợp. Trong mắt các nhà tuyển dụng, những người có điểm TOEIC dưới 300 điểm đồng nghĩa với không có khả năng sử dụng tiếng Anh. Từ 300 điểm đến 450 điểm có nghĩa là người đó có thể đọc và nghe tiếng Anh một cách cơ bản nhưng không giao tiếp được bằng tiếng Anh một cách hiệu quả. Từ 450 điểm đến 650 điểm có nghĩa là trình độ tiếng Anh khá và có thể sử dụng được tiếng Anh cơ bản nhưng không thuần thạo khi nói và viết. Từ 650 đến 785 điểm là dấu hiệu cho thấy một trình đột tiếng Anh có thể sử dụng độc lập trong giao tiếp và truyền đạt hiệu quả các thông tin bằng tiếng Anh. Từ 790 điểm trở lên là người có thể giao tiếp tốt bằng tiếng Anh với mức độ khó tương đối cao. Người có trên 900 điểm được coi là hoàn toàn thành thạo tiếng Anh trong công sở và có giao tiếp trong mọi tình huống công việc đòi hỏi sự phức tạp cao về ngôn  ngữ. Một thông tin đáng chú ý đó là trong các tập đoàn quốc tế, nhân sự cấp quản lý thường được yêu cầu mức điểm TOEIC khoảng 790 trở lên.

Mỗi một mức điểm số này đòi hỏi một sự rèn luyện  và công sức đầu tư tương ứng để có được vốn từ, sự thuần thạo trong kỹ năng đọc và nghe, và sự nhuần nhuyễn với việc làm các đề thi TOEIC.

 5.    Học TOEIC là một cơ hội không thể tốt hơn để nâng cao khả năng sử dụng tiếng Anh văn phòng và thương mại thực thụ. Vì thế học để sử dụng sẽ có lợi hơn nhiều lần so với học chỉ để thi.

Học để thi là cách học thực dụng, tập trung vào các từ vựng hay dùng và các kỹ thuật làm bài cho từng phần cũng như cách tránh các bẫy được đặt ra. Tâm lý học để thi thường hướng tới tâm lý luyện để trả lời đúng thay vì học để nhớ và để dùng. Tâm lý luyện để trả lời đúng kéo theo việc trí nhớ tạm thời được kích thích hoạt động nhiều hơn, và sau kỳ thi thì sẽ chấp nhận quên hoặc “buông” các từ vựng, các cụm từ… đã học khỏi trí nhớ. Chính vì thế nhiều người học TOEIC và có thể thi được điểm tương đối cao nhưng lại không thực sự sử dụng được trong công việc.

Nhưng bạn hãy xem lại nội dung từng bài thi TOEIC thì sẽ thấy bài thi này kiểm tra một cách rất thực dụng vào các vấn đề thực tế trong giao tiếp tiếng Anh thương mại như đọc các bức thư, các email, các thông báo, các đoạn quảng cáo, các thông tin doanh nghiệp… nghe các thông báo, các đoạn hội thoại thường xuyên dùng trong công việc, các cách hỏi và trả lời rất thực tế và trực diện vào công việc… Nếu đặt một câu hỏi khác đi, đó là: Sẽ ra sao nếu chúng ta cũng giao tiếp như chính bài thi TOEIC này? Nếu bạn cũng có thể nói một mạch các bài độc thoại như phần short-talks trong phần 4, hay cũng có thể hội thoại như phần 3 – conversations, hoặc cũng viết được các email hay thư tín như phần 7 – reading passages thì sao nhỉ? Điều đó có nghĩa là bạn có khả năng giao tiếp hoàn hảo trong môi trường thương mại quốc tế, và có thể làm việc ở bất cứ nơi nào trên thế giới mà dùng tiếng Anh. Một điểm thú vị của tâm lý học tập đó là khi ta đã có ý chí học để sử dụng, thì não bộ của chúng ta sẽ tự động mở ra cánh cửa để ghi nhớ ngôn ngữ này trong dài hạn, và nó sẽ tự động hỏi bạn trong các tình huống thực tế rằng tình huống này thì câu tiếng Anh nào trong bài luyện thi TOEIC mình đã nhớ được để dùng nhỉ? Việc học để sử dụng cho tương lai khiến cho trí nhớ dài hạn được thiết lập và nhớ sâu, thay vì trí nhớ tạm thời. Và cũng vì học cho tương lai, bạn sẽ thấy từng bài đọc, bài nghe của TOEIC có giá trị hơn rất nhiều, và thân thiết hơn rất nhiều cho bạn, vì bạn biết chúng đồng hành với thành công sau này của bạn.

Khi ôn luyện cho bài thi hãy NHỚ:

 6.    Chìa khóa của bài thi TOEIC nằm ở từ vựng và các cụm từ, không nằm ở biết nhiều hay biết sâu về ngữ pháp.

Biết nhiều từ vựng và cụm từ gồm các từ hay đi với nhau thì người làm bài sẽ được điểm cao và rất cao, ngược lại biết ít từ vựng thì dù có nhiều mẹo làm bài đến mấy người làm bài cũng chỉ vượt lên được ngưỡng điểm trung bình, tức là từ 500 điểm trở xuống. Cụ thể là trong bài thi TOEIC, không quá 10% số lượng câu hỏi, tức là chỉ khoảng 20 câu hỏi là những câu kiểm tra thuần túy về mặt ngữ pháp như chia động từ, điền dạng đúng của từ loại… Những câu hỏi ngữ pháp này cũng rất dễ suy đoán khi người học có trình độ ngữ pháp trung bình. Đừng tốn thời gian học ngữ pháp quá nhiều. Tất cả 90% còn lại của bài thi chỉ tập trung vào kiểm tra vốn từ và khả năng vận dụng vốn từ trong các bài đọc và nghe của thí sinh. Chính vì thế người thi TOEIC cần biết nhiều từ vựng, hoặc tối thiểu cũng phải nắm được nhóm các từ vựng hay kiểm tra trong bài thi TOEIC (click vào đây để download từ hay dùng). Hãy nhớ rằng biết nghĩa của từ vựng là không đủ, mà phải biết âm thanh, tức là phải nghe từ vựng đó và phát âm theo nhiều lần để nhớ chắc chắn âm thanh của nó. Và từ vựng đứng một mình không có nhiều giá trị, từ vựng thường đi với nhau theo cụm từ cố định, nên phải học nhiều các cụm từ, và học từ vựng trong bối cảnh của từng bài đọc, bài nghe của chính bài thi TOEIC là hữu hiệu nhất. Khi đã học tốt cụm từ thì bạn sẽ không bị đánh lừa bởi các bẫy vặt trong bài thi, ví như từ đồng âm chẳng hạn. Writing (viết) và riding (cưỡi) trong tiếng Anh giọng Mỹ (giọng chiếm 70% bài thi TOEIC) được phát âm giống hệt nhau, và nó sẽ gây hoang mang khi học, và là cạm bẫy cho ai học từ rời rạc từng từ mà không học theo cụm từ. Nếu học theo cụm và học trong bối cảnh thì dĩ nhiên writing an email (viết một email) không thể bị nhầm lẫn với riding a bike, và chữ email sẽ cho bạn biết trước nó là chữ writing chứ không thể nào là chữ riding, và tương tự như vậy, từ bike (xe đạp) sẽ cho ta biết trước đó chính là từ riding chữ không thể là writing.

 7.    Để đạt điểm cao trên 750 điểm, bạn cần học nghiêm túc với cường độ cao để đạt đến sự nhuần nhuyễn với bài thi TOEIC.

Bài thi rất dài và nhiều áp lực nhằm đánh giá chính xác khả năng sử dụng tiếng Anh nhuần nhuyễn. Chính vì thế mà bài thi TOEIC được thiết kế với những bài nghe và bài đọc rất dài. Ở bài nghe, người nghe chỉ được nghe một lần duy nhất và sau bài nghe thí sinh chỉ có trung bình là 5 giây để trả lời một câu hỏi. Tương tự như vậy, bài đọc cũng được thiết kế đủ dài để ngay cả người đọc tiếng Anh rất thành thạo cũng chỉ kịp đọc một lần, cộng với khoảng thời gian suy luận ngắn là phải trả lời câu hỏi. Cho nên nếu thí sinh không nhuần nhuyễn các dạng bài, các mẫu câu, từ vựng và cụm từ, cộng với một vài thành ngữ hay dùng trong TOEIC thì chắc chắn không thể có đủ thời gian để đọc hết bài đọc và phải điền bừa vào những câu không kịp đọc. Chính vì thế, để đạt điểm cao từ 750 điểm trở lên, người học nhất thiết phải có một vốn từ vựng rất tốt, cộng với việc làm các đề thi thử giống như thi thật trước khi thi ít nhất là khoảng 5 bộ đề thi khác nhau, và học triệt để các từ vựng và cụm từ, cũng như liên tục rút kinh nghiệm cho riêng bản thân mình sau từng bài thi tự làm.

 8.    Hãy sử dụng triệt để audio script và phần giải thích đáp án của bài đọc, vì chúng sẽ giúp bạn nâng cao vốn tiếng Anh và điểm TOEIC nhanh nhất.

Một sai lầm thường thấy của người học luyện thi TOEIC là chỉ tập trung làm bài tập mà không tập trung thực sự và đủ sâu cho việc chữa bài. Có thể bạn sẽ nghĩ là tôi sai lầm khi nói như vậy. Nhưng hãy xem những phân tích sau đây, bạn sẽ nghĩ khác. Làm bài tập là một quãng tập trung sâu và nghiêm túc, đáp án nói bạn đúng sẽ làm bạn vui, và nói bạn sai sẽ làm bạn thất vọng… nhưng đúng hay sai không thực sự quan trọng đến vậy khi bạn đang luyện thi, mà tại sao đúng, tại sao sai còn quan trọng hơn nhiều. Đó chính là lúc bạn phải dành thời gian nghiên cứu sâu hơn đáp án đấy, nhất là các phân tích lý do đúng sai. Tiếp tục nỗ lực tập trung nghiên cứu sẽ cho quá trình tập trung làm bài tập vừa rồi một sự nối dài hiệu quả để hình thành sự am hiểu sâu về tiếng Anh trong từng trường hợp cá biệt của từng câu hỏi. Sau đó là phần lời của các bài nghe. Phần này bạn càng đọc kỹ càng tốt. Hãy tra tất cả từ mới ra, và nếu có thể thì hãy nghe lại bài nghe và mắt dò theo từng dòng chữ để giúp bạn hiểu sâu hơn bài nghe đó. Nếu nghe lại chỉ một lần thì không tốt, mà hãy nghe nhiều lần đến mức độ bạn cảm thấy như đã thuộc từng câu trong bài nghe đó. Kết quả kỳ diệu sẽ đến với bạn sau nhiều lần lặp lại việc học sâu này, vì lúc đó bạn có một vốn từ vựng tốt hơn trước rất nhiều, có khả năng phán đoán rất tốt cho mỗi bài nghe, và quan trọng nhất là khả năng suy luận và ghi nhớ toàn bộ ý chính bài nghe chỉ sau một lần nghe. Nếu bạn có ý muốn làm điều này rồi, thì hãy nhớ là bạn cần phải kiên trì. Vì những lần đầu tiên là những lần thử thách khó chịu nhất. Khi chưa tự nói lại được các bài nghe, thì hãy nhớ là bạn chưa nghe đủ nhiều để thấm bài nghe vào đến mức độ nói lại được. Một kỹ thuật học tiếng Anh quan trọng mà các chuyên gia đào tạo tiếng Anh luôn khuyên học đó là thuộc càng nhiều bài nghe càng tốt, vì học SÂU mới tạo thành phản xạ ngôn ngữ bền vững và nhanh nhạy.

 9.    Có một cuốn sổ ghi chép riêng cho việc luyện thi TOEIC của bạn sẽ giúp bạn ôn tập nhanh nhất.

Một nét chì mờ hơn một trí nhớ đậm. Ghi chép, bản thân nó đã là một lần luyện tập và ghi nhớ rồi. Khi đọc lại, bạn lại càng cảm thấy dễ nhớ hơn vì những nét chữ của bạn, những màu mực đó… có khả năng giúp bạn hồi tưởng một cách thú vị và rất riêng tư vì nó thuộc về riêng bạn. Những trang vở ghi chép theo quá trình học tập giúp bạn gợi nhớ lại tất cả quá trình ôn thi. Chính vì thế hãy ghi chép một cách nghiêm túc. Tuyệt đối không được nghĩ là mình sẽ nhớ được, vì hãy tin tôi đi, bạn sẽ quên nó ngay khi bạn kết thúc buổi học, lúc mà bạn nghĩ tới các chuyện khác ngoài TOEIC.

Khi ghi chép, tôi không khuyến khích bạn ghi chép theo kiểu vở sạch chữ đẹp, tôi khuyên bạn ghi nhanh nhưng rõ ràng, và đừng ngại sử dụng nhiều màu mực khác nhau để tạo những ký hiệu riêng trong quá trình ghi chép. Nó giúp bạn ghi nhớ một cách có hệ thống những gì bạn đã học, và là tham chiếu tốt để dẫn bạn tới những bài học mà bạn cần ôn sâu sắc thêm trong các cuốn sách.

Khi làm bài hãy NHỚ:

 10.  Khi làm bài, hãy chấp nhận phán đoán bằng trực giác, và không bao giờ băn khoăn với những câu trước, chỉ tập trung vào câu hỏi hiện tại.

Bài thi TOEIC chỉ cho bạn trung bình 5 giây để đưa ra đáp án cho mỗi câu hỏi. Bạn hãy thử tự đếm nhẩm ra miệng từ 1 đến 5 mà xem, bạn đếm xong tức là 5 giây đã trôi qua rồi. Nhanh quá phải không? Nó thực sự chỉ đủ cho bạn chọn thật quyết đoán một phương án trả lời. Chính vì thế khi làm bài, bạn cảm thấy không chắc chắn với một câu nào đó, bạn buộc phải chấp nhận nghe lời mách bảo của trực giác và đánh dấu vào đáp án. Nếu bạn băn khoăn suy nghĩ về nó, tức là bạn đang chuẩn bị hy sinh câu hỏi tiếp theo, và như thế bạn sẽ mất đi 2 câu. Nhưng tệ hơn là tiếp theo sự mất đi của câu sau đó, sự bối rối sẽ ùa đến bao trùm lấy bạn, và như thế là bạn có thể bị mất đi nhiều hơn 2 câu hỏi rất nhiều. Những câu đã qua thì hãy để nó qua. Chỉ tập trung vào câu hỏi hiện tại, sẵn sàng chuyển sang câu tiếp theo, quên tất cả những câu hỏi trước đó mà không một chút băn khoăn. Nếu thực sự bạn nghĩ rằng bạn có thể trả lời đúng nếu được suy nghĩ thêm cho câu đã qua nào đó, hãy đánh dấu câu đó bằng một dấu sao (٭) để đến khi kết thúc câu hỏi số 200, bạn quay trở lại suy nghĩ và đưa ra quyết định cuối cùng cho những câu đánh dấu sao (٭) đó trước khi nộp bài.